14 May 2017 Çocuğunuz Sizin Yatağınızda Uyumalı Mı?
Klinik çalışmalarımızda sıklıkla rastladığımız bir durumdur; anne-babalarıyla birlikte uyuyan veya uyutulan çocuklar. Birlikte uyumak bazı ebeveynler için çocuklarının gece uyanmalarını engellemek ve uykuya geçerken çıkabilecek tartışmaları önlemek amacıyla başvurulmuş bir yoldur.Bazı ebeveynler ise çocuklarıyla daha kuvvetli bir bağ kurma ya da güven ilişkisini güçlendirme umuduyla karar verirler birlikte uyumaya.
Peki, krizleri önlemek ya da bağı kuvvetlendirmek gibi sebeplerle birçok ebeveyn tarafından tercih edilen bu yol çocukların iç dünyalarında nasıl bir etki oluşturabilir? Duygusal gelişimleri göz önünde bulundurulduğunda doğru bir yöntem midir?
Çocuğunuzun yalnız uyuması, anksiyete hissetmeden sizden ayrılabilmesi ve kendini bağımsız bir birey olarak görebilmesi için önemlidir.
Her çocuğun zamanı geldiğinde sütten ve memeden ayrılmasını, kendi kendine yürüyebilmesini, tuvalete gidebilmesini ve yemeğini kendi başına yiyebilmesini bekleriz. Yalnız ve kendi yatağında uyuyabilmek tıpkı bu diğer adımlar gibi, özerkliğe doğru atılan önemli adımlardandır. Bir çocuğun içsel olarak ebeveyniyle arasındaki mesafeye tahammül edebilmesi ve kaygısını yatıştırabilmesi için öncelikle ayrılığı deneyimlemesi gerekecektir. Çocuğunuzun yalnız uyuması bu ayrılık deneyimini yaşayabilmesi açısından büyük bir önem taşır. Erken çocukluk döneminde kazanılması gereken bu beceri, çocuğunuzun psikolojik gelişimi ve sağlıklı bir yetişkinlik hayatı için önemli bir rol oynamaktadır.
Sizinle aynı yatakta uyumak çocuğunuzu rahat ve emniyette hissettirmek yerine, onun gergin hissetmesine ve kafasının karışmasına neden olabilir.
Bu tekrarlayıcı deneyim küçük bir çocuk için bile aşırı uyarıcı bir hal alabilir. Çünkü anne ve babanın yatağı mahrem bir alandır ve çocuk bu alanın dışında tutulmalıdır. Çocuk bu mahrem alana kabul edildiğinde ebeveyn çocuk için eş konumunu alabilir. Erkek bir çocuk için anneyle paylaşılan yatakta eş olan yalnızca baba değil aynı zamanda artık kendisidir de. Benzer durum kız çocukları için de geçerli olabilir. Bu deneyimin tekrarlanması, çocuğunuzun kafasını karıştırabilmesinin yanında aile dinamiklerini de olumsuz yönde etkileyebilir.
Çocuğunuz ikinizi ayıracak kadar güçlü olduğunu düşünüp, bundan endişelenebilir.
Çocuklar her ne kadar kendi bağımsızlıklarını, beceri ve kapasitelerini anlamak için yetişkinlerin sınırlarını denemekten hoşlansalar da, günün sonunda kontrolün anne-babalarında olduğunu ve onlar tarafından iyi bir şekilde korunacaklarını bilmek isterler. Diğer bir deyişle, onların taleplerini doğrudan yerine getirmek yerine onlar için en iyisini ve en güvenlisini yapacağınızdan emin olmayı isterler. Eğer sizin bunu yapamadığınızı ve onların dürtülerinin rüzgarında savrulduğunuzu görürlerse, bu korkmalarına sebep olabilir. Çocuğunuzun sizinle aynı yatakta uyuma arzusunu kontrolü tamamen ona bırakarak yerine getirmeniz, sizi eşinizden ayırabilecek güce sahip olduğu düşüncesini güçlendirerek kaygılanmasına yol açabilir. Psikanalitik yaklaşıma göre dürtülerin sınırsız doyumu beraberinde yıkımı da getirmektedir.
Eğer yalnız bir ebeveynseniz ya da eşiniz iş için evden uzaktaysa çocuğunuzu yatağınıza almanız yine çok kafa karıştırıcı olabilir.
Ebeveynlerden birinin evden ayrılması ile çocuğunuzun ebeveyn yatağına geçmesine izin verirseniz, çocuğunuz kendisini emniyette hissetmeyecektir ve bir süre sonra yataktaki diğer partnerin yerini aldığını anlayacaktır. İkinizin ayrılmasına neden olduğunu düşünecek ve eğer ayrılırsanız bundan kendini sorumlu hissedecektir. Ayrılan ebeveynlerin çocukları eğer onların yataklarında yatıyorlarsa kendilerini daha mutsuz ve kafası karışmış hissederler. Ayrıca yaşayacağınız yeni bir ilişkiyle çocuğunuzun artık sizinle aynı yatağı paylaşamayacak olması, çocukta yataktan atıldığı duygusunu yaratabilir. Bu dışlanmışlık hissiyle size içerlenebilir, öfkelenebilir ve bu güçlü duygularla baş etmesi onun için zor olabilir.
Çocuğunuzun yalnız uyumaktan gerçekten korktuğu durumlarda ne yapılmalı?
Çoğu çocuğun yatakta tek başına yatmakla ilgili ciddi sorunları yoktur. Çocuğunuz gerçekten böyle bir sorun yaşıyorsa onu yatağınıza almak bu sorunu çözmeyecektir; bu kanayan bir yaranın üzerine yalnızca yarabandı yapıştırmaktan farksızdır. Ona yapacağınız en büyük iyilik bu korkunun altında yatan sebepleri araştırıp onları çözmeye çalışmak olacaktır. Bu sizin tarafınızdan sabrı, anlayışı ve kararlı duruşu gerektirirken, korkuların devam ettiği durumda dışarıdan profesyonel bir destek almanızı da gerektirebilir.
Ebeveynin çocuğu kendi yatağında istediği/tercih ettiği durumlarda ne yapılmalıdır?
Eğer çocuğunuzun sizin yatağınızda olmasını siz tercih ediyorsanız, öncelikle kendi duygularınızı dikkatlice gözden geçirmelisiniz. Başka şekilde geceleri yalnız kalacak olan ebeveynler çocuklarının yanlarında olmasından hoşlanırlar ve bu şekilde yalnızlıktan daha az korkarlar. Ebeveynler arasında gerginlik olduğu durumlarda ise çocuğun yatağa alınması sorunlarla yüzleşmeyi ve yakınlaşmayı önler. Eğer bunlardan biri sizin durumunuza uyuyorsa siz çocuğunuza yardım etmeye çalışmaktansa kendi sorunlarınızla yüzleşmeyi erteliyorsunuz demektedir. Kendi ihtiyaç ve duygularınızı bilmeli ve gerginliklerinizi partnerinizle kendi aranızda çözümlemelisiniz. Eğer bu sorunları çözemiyorsanız evlilik danışmanlığı gibi profesyonel bir yardım almanız gerekebilir.
Psikolog & Psikoterapist