13 Eki 2020 “Çevrimiçi Eğitim” ve Yanında Getirdikleri…
Okul çağı çocukları olan anne-babaların en büyük gündem konusu pandeminin çocuklarının eğitim hayatına vurduğu sekte. Bu gündem çok anlaşılabilir ve haklı bir kaygı içermekte. Fakat yüksek kaygının, belirsizlikleri daha da çözümsüz hale getirdiği de açık.
Çocukların “çevrimiçi eğitim” ile ilgili pek çok zorlukları olduğunu biliyoruz. Buna bir de okulla ilgili sorumluluklarının ebeveyn-çocuk ilişkisini daha çatışmalı hale getirmesi, çocukların yaşadığı gerilimi arttırıyor.
Unutmayın ki okulun eve, sınıfın da bir ekrana sıkışması hali sizden çok çocuğunuz için zorlayıcı bir durum. Bu noktada, erişimin de zorlayıcılığı eklendiğinde öğrenme ve gerginlik ikili bir kalıba döner. Oysaki kaygının ve stresin öğrenmeyi olumsuz etkilediğini çok iyi biliyoruz.
Öncelikle nasıl bir süreçten geçtik ve geçmekteyiz yeniden hatırlamakta fayda olabilir. Gözümüzle göremediğimiz, elimizle tutamadığımız, her yerden bize bulaşabilecek küçücük bir virüse teslim olup evlerimize kapandığımızdan beri hayatlarımız çok farklı. Yetişkin gündeminde kaygı yaratan gerek hastalık, gerekse pandeminin yaşamın her alanına etkisi gibi birçok konu var. Ancak her ebeveynin en önemli hassasiyeti “çocuklara” ne olacağı… Çocukların hareket olanaklarının kısıtlanması, sosyal ortamlarının sekteye uğraması, okul başta olmak üzere her şeyin evin içine tıkılması anne-babaları oldukça kaygılandırmakta.
Bu kaygılar yersiz de değil. İçinde bulunduğumuz ortamda her birimizin kafalarının içinde türlü sorular dönüp durmakta. Çoğu da cevabını bilmediğimiz ve zamanla anlayabileceğimiz türden sorular…
Sorular ve belirsizlik arasında artık bildiğimiz belirgin şeyler de var. Çocuklarınız şu anda da okuldalar. Fiziki koşullar, eylemler, görüntü ve katılım farklı ama yine de “okul”dalar. Eskiden, yani okul saatlerinde bir eğitim kurumunda olduğu durumlarda yine sık sık arkadaşı ile konuşabilir, ara ara düşünceleri öğretmenden uzaklaşabilirdi. Ancak siz bunlara tanık olmazdınız. Çoğu zaman bu tür durumlara öğretmen-öğrenci iletişimi içinde bir şekilde çözüm bulunur, gerektiğinde bilgilendirme yapılır ya da desteğiniz istenirdi. Mevcut çevrimiçi ve hibrit eğitimde elbette bir düzen sağlanması, zaman ve mekân koşullarının düzenlenmesi yetişkin sorumluluğundadır. Ancak ders esnasında çocukları sistemle ve öğretmeniyle, arkadaşlarıyla bırakabilmek de yine yetişkin sorumluluğundadır.
Bu kaygılı dönemi ve evde öğrenim sürecini kolaylaştırmak için aşağıdaki birkaç adımı takip edebilirsiniz.
İlk ve belki de en önemli adım;
1. “Evde Eğitim” için Gereken Ortamı Yaratmak
Hepimiz öğrendik ve biliyoruz ki, okul ve ev asla tamamıyla birbirinin aynısı olamayacak. Bahsettiğimiz gibi, her gün dersleri küçücük bir ekrana bakarak takip etmek çocuğunuz için de yeterince zorlayıcı. Bu sebeple bunu en azından yeniden sınıfındaymış gibi her gün belli bir yerde yapmalı. “Evde eğitim ortamı” derken bu alan ayrı bir oda ya da sadece ayrı bir masa olabilir. Önemli olan, bu alanın sadece çocuğun eğitimi için kullanılmaya ayrılması. Çocuklar için de belli yerler, belli hisleri ve beklentileri hatırlatır. Sınıfa girdiklerinde odanın havasından ders yapacaklarını bilirler, çünkü bunu deneyimlemişlerdir. İşte bu hissi ev ortamında yeniden canlandırmak için çocuğa özel bir alan kurmak anne-babanın görevidir.
2. Ortamın “Özel” Hissettirmesi
Önemli bir nokta da çocuğunuzun oraya “ait” hissetmesi olacaktır. Ev dışında kendilerini ait hissettikleri bir okulun, sahip olacakları yeni bir sınıfın ya da üniformanın verdiği heyecan ne yazık ki bu dönemde biraz eksik kalacak. Ona ait bir raf, defterlerinin durduğu bir kitaplık ya da üstünde derslerinin yazdığı ufak bir pano ona bu bölgenin kendisi için ayrıldığını hissettirecektir. Anne-babalar olarak her ne kadar buna şahit olunmasa da düşündüğümüzde çocukların ödevleri de hep belli bir dosyada toparlanıyor, çalışma kitapları raflarında kendi düzenleriyle duruyor. Ebeveyn olarak bu düzenleme fırsatını çocuklara tanımalıyız.
3. “İnternet Üzerinden Eğitim” ve “İnternet Üzerinden Boş Zamanın” Ayrımını Yapın
Geçen yıl, söz konusu bilgisayar ve tablette geçirilen zaman olduğunda çocukların aklına sadece oyuna ve filmlere ayrılan süre gelirdi. Şimdi söz konusu haftanın neredeyse her günü ders ve ödevi bu araçlar üzerinden yapmak oldu. Bunun zaman yönetimini yaparken yetişkinler olarak bizim de zaman zaman zorlandığımız düşünülürse, bununla ilgili çocuklarla en başından konuşmak faydalı olacaktır. Teknolojik aletlerin büyüsüne kapılmak hele de çocukken biliyoruz ki çok kolay. Bu sebepten ötürü, bilgisayarı, günün hangi saatleri ders, hangi saatleri bir şeyler izlemek ya da oynamak için kullanacağını ve ikisinin birbirinin yerine geçemeyeceğini en başından çocuğunuza anlatın.
4. “Zihinsel Hareketin” Yanında “Fiziksel Hareketliliği” Unutmayın
Uzaktan eğitim sürecinde çocukların fiziksel hareketliliğini gözetmek de anne babaların sorumluluğundadır. Çocuklar okuldayken de gün boyu hareketsiz değildirler. Öğle arasında oynayacağı futbol maçında terleyeceği için yanına koyduğunuz yedek üstünü ya da beden eğitimi dersinde yırtılan eşofmanları hatırlayın. Bu sebeple hareketliliği ev ortamında da çocuğa sağlayamaya çalışabilirsiniz. Ara verdiği zamanlarda çocuğunuza kalkıp hareket etmesi için hatırlatmalarda bulunabilirsiniz. Artan ekran süresi kaslarımızdaki hareketsizliği de arttırır. Bu yüzden, belki bir okul kurumundaki kadar sürekli ve düzenli olmasa da tutkulu olduğu spor dallarından kopmamasına dikkat edin. İşin özünde böylesi bir dönemde çocuklar da stresli ve hobileri de onlara güç verecek.
5. Rutinler Kurtarıcıdır!
Stresli ve belirsiz dönemlerde elimizden geldiğince belirli ve düzenli olanlara bağlı kalmaya çalışırız, çünkü sahip olduğumuz rutinler sosyal hayatımız kadar zihnimizin içine de netlik ve ferahlık getirir. Pandemi ilk başladığında da sosyal medyada sık sık karşımıza çıkan başlık “evde rutinler oluşturun” olmuştur. Bu çocuklar için de geçerlidir. Çocuklar için de okullarda çalan zilin dersin başlangıcını, servise bindiklerine eve dönmek üzere olduklarını işaret ettiği gibi ufak detaylar çocukları da akışa ve rutine bağlar. “Evde eğitim” döneminde de uyanılan saat, ders yapılan vakitler gibi rutinlerle bu düzeni eve getirebilirsiniz.
Uzman Psikolojik Danışman
Çocuklar ve ailelerle çocuk merkezli aile müdahaleleri ve çocuklarla bireysel terapi üzerine çalışmaktadır.